Po raz kolejny okazało się, że część rad osiedli istnieje sobie a muzom. Pomimo wysłania korespondencji, od kilku nie nadeszła żadna odpowiedź. Po co ten cyrk?

Już od ubiegłego tygodnia piszemy, w jaki sposób w Kołobrzegu pracują rady osiedli. Przyczynkiem do tego jest budżet obywatelski, coś za czym optowali nie tylko radni Rady Miasta, ale właśnie przede wszystkim członkowie rad osiedlowych. Cel jest prosty: mieszkańcy mają partycypować w wydatkach budżetowych. Prezydent miasta, za zgodą Rady Miasta, przeznaczył na to 0,5 mln zł. Projekty zgłaszane przez mieszkańców miał ocenić specjalny zespół oceniający, który składałby się z osób wybranych przez rady osiedli (9 osób) oraz mieszkańców wybranych w losowaniu (6 osób). Okazało się jednak, że niektóre rady osiedli nie potrafiły wywiązać się z zarządzenia prezydenta.

Żeby dowiedzieć się, jak wyglądał wybór przedstawicieli do zespołu oceniającego, wysłaliśmy pod wskazane przez Urząd Miasta adresy poczty elektronicznej przewodniczących rad osiedli pytania. Ziemowit Czerski, przewodniczący Rady Osiedla Nr 1 odpowiedział, że poda szczegóły wyboru Łukasza Czechowskiego, ale zajmie mu to czas do końca minionego tygodnia. Mamy wtorek, odpowiedź nie nadeszła. Za to bez problemu odpowiedziała Joanna Mirosław, przewodnicząca Rady Osiedla Nr 2, wskazując, że rada wyboru dokonała 4 lutego, delegując jednogłośnie Zdzisława Kisiela. Małgorzata Rzepka-Klincewicz na naszego e-maila nie odpowiedziała. Skontaktował się z nami szef zarządu osiedla - Dariusz Zawadzki, który przyznał, że rada zatwierdziła wybór swojego przedstawiciela, ale już po naszym tekście na portalu Miastokolobrzeg.pl. Na naszego e-maila nie odpowiedziała Renata Brączyk, przewodnicząca Rady Osiedla Nr 4.

O tym, jak wyglądała dyskusja nad przedstawicielem Rady Osiedla Nr 5 pisaliśmy w poniedziałek (dowiedz się więcej: przeczytaj). Na nasze pytania odpowiedziała Aleksandra Kłyż, przewodnicząca rady osiedla: "Pani Aneta Cieślicka Przewodnicząca Zarządu Osiedla Nr 5 sama dokonała zgłoszenia swojej osoby do zespołu oceniającego. Dokonała tego (po powzięciu informacji telefonicznej o takiej konieczności ) działając na podstawie § 19. 1. Statutu Osiedla Nr 5, z którego wynika iż, Przewodniczący Zarządu Osiedla reprezentuje Osiedle na zewnątrz. Do mnie informacja o konieczności wytypowania członka rady do prac w zespole dotarła już po fakcie zgłoszenia się Przewodniczącej Zarządu do zespołu oceniającego. Pani Aneta Cieślicka otrzymała informacje telefoniczną ze względu na to, iż  był problem z doręczeniem pisma do siedziby Rady Osiedla spowodowany zmianą siedziby Rady Osiedla z ulicy Słowińców 4 na Słowińców 2.  Po podwójnym awizowaniu listonosz dokonał zwrotu pisma do UM z dopiskiem adresat nie znany. Jednocześnie informuję, iż w dniu wczorajszym odbyło się spotkanie Rady Osiedla i żaden z członków uczestniczących w obradach (oprócz Pana Piotra Rzepki) nie zgłosił pretensji co do trybu wytypowania przedstawiciela Rady do prac w zespole".

Nie wiemy, czy takie problemy były też w Radzie Osiedla Nr 6, gdyż przewodniczący tej rady, Łukasz Marcińczak, nie odpowiedział na naszego e-maila. Podobnie, odpowiedzi nie dostaliśmy od Anity Fabiszewskiej, przewodniczącej Rady Osiedla Nr 8 oraz Moniki Malczewskiej, przewodniczącej Rady Osiedla Nr 9. Takich trudności nie miał Artur Mikołajek, przewodniczący Rady Osiedla nr 7 "Ogrody". Poinformował, że rada się zebrała i wybrała w głosowaniu swojego przedstawiciela.

Po co zarząd i po co rada w osiedlu?
Wielu z naszych czytelników pyta, po co w osiedlu "jakieś dwa ciała, w tym jakaś rada, która nic nie może" - jak czytamy w jednym z e-maili do naszej redakcji. Podobna, zaznaczam, podobna formuła obowiązywała do 2002 roku w samorządzie gminnym. Był zarząd gminy i rada gminy. W skład zarządu wchodzili radni, a przewodniczącym zarządu, na przykład w Kołobrzegu był prezydentem miasta i to on reprezentował miasto na zewnątrz. Jednakże to, że prezydent reprezentował miasto na zewnątrz, będąc jednocześnie radnym, nie znaczyło, że reprezentował radę. Podobnie jest w przypadku osiedli. Rozdział pomiędzy organem uchwałodawczym - radą, a wykonawczym - zarządem, jest w miarę jasno opisany w statutach rad osiedli. Art. 8.1 statutu stanowi jasno i wyraźnie, że do właściwości rady osiedla należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania osiedla. Statut jasno określa, że zarząd osiedla jest organem wykonawczym rady, a więc realizuje jej zadania i postanowienia.

Powstaje oczywiście pytanie, czy brzmienie art. 19.1: "Przewodniczący zarządu osiedla organizuje pracę zarządu, kieruje bieżącymi sprawami osiedla i reprezentuje osiedle na zewnątrz". Należy zauważyć, że taka konstrukcja tego przepisu wyraźnie wskazuje, że jest to zarząd zwykły. Wszędzie tam, gdzie działanie jest zarezerwowane dla Rady Osiedla, zarząd i jego przewodniczący muszą być umocowani stosowną uchwałą rady osiedla. Brak spełnienia tego warunku powoduje bezprawność działania. Na tej zasadzie bowiem, rada osiedla jest organem martwym i zbędnym, co jest oczywiście zaprzeczeniem idei reprezentacji mieszkańców. Przewodniczący ma bowiem reprezentować osiedle, a więc sprawy osiedla i mieszkańców jako takich, ale nie zastępuje rady osiedla i jej prerogatyw uchwałodawczych.

Niestety, brak znajomości statutu, nierozumienie prawa i brak doświadczenia w pracy w samorządzie bądź doświadczenie fasadowe powoduje, że mamy do czynienia nie tylko z działaniem pozornym części rad, ale także niechęć mieszkańców do kontaktu z radami osiedli. Niestety, takie działanie legalizuje po cichu Urząd Miasta, którego pracownicy pomimo informacji o braku legitymacji niektórych osób do zasiadania w zespole oceniającym nie wykluczyli takich postaci, może powodować negatywnymi skutkami dla całej procedury budżetu obywatelskiego. Już pojawiły się informacje, o zaskarżeniu wyboru zespołu oceniającego. Co do postępowania części rad osiedlowych, nasza redakcja złożył skargę do przewodniczącego Rady Miasta Ryszarda Szufla. Skargę złożył również Piotr Rzepka, członek Rady Osiedla Nr 5 - wkrótce zajmie się nią Komisja Prawa Rady Miasta.

Robert Dziemba

Uzupełnienie
Już po zakończeniu pisania naszego tekstu, uzyskaliśmy odpowiedź od przewodniczących rad osiedli na nasze pytania. Na Osiedlu Nr 4, jak pisze przewodnicząca Rady Osiedla Renata Brączyk, kandydaturę do zespołu wybrał zarząd osiedla, a nie rada osiedla. Napisał do nas przewodniczący Rady Osiedla Nr 1 Ziemowit Czerski stwierdzając, że zarząd osiedla dokonał interpretacji statutu osiedla i do jego reprezentowania na zewnątrz jest przewodniczący zarządu - Łukasz Czechowski, zaś miasto nie zgłaszało co do tego wątpliwości. Małgorzata Rzepka-Klimcewicz, po fakcie, ale jako jedyna dołączyła stosowne dokumenty zgodnie z naszym zapytaniem, wskazując, że wyboru przedstawiciela do zespołu oceniającego dokonała Rada Osiedla Nr 3. Skontaktował się z nami jeden z członków Rady Osiedla Nr 9 "Podczele" - Mateusz Stawiciki, informując, że stosownego głosowania w tej radzie nie było.

Zespół oceniający projekty do budżetu obywatelskiego