Dobiegła końca kontrola w Wydziale Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta. Przeprowadzili ją radni Komisji Rewizyjnej. Znowu będą problemy...

Kontrola przeprowadzona w wydziale magistratu dotyczyła ustalania i naliczania opłaty adiacenckiej w 2011 roku. - Opłata adiacencka jest to opłata nakładana przez gminy na właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości, których wartość wzrosła na skutek budowy urządzeń infrastruktury technicznej ze środków Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi albo w związku ze scaleniem i podziałem nieruchomości, a także podziałem nieruchomości. Ustalenie i wysokość opłaty adiacenckiej zależą od wzrostu wartości nieruchomości na skutek budowy urządzeń infrastruktury technicznej, scalenia i podziału nieruchomości oraz podziału nieruchomości. Innymi słowy, opłata adiacencka w związku z tym może zostać nałożona przez organ wykonawczy gminy, czyli wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w przypadku zaistnienia jednego z trzech stanów faktycznych, o ile powodują one niewątpliwy wzrost wartości nieruchomości - tłumaczy Jacek Woźniak, członek zespołu kontrolnego.

Po przeprowadzeniu kontroli, radni w protokole pokontrolnym wykazali następujące nieprawidłowości:

"1. Zgodnie z art. 145 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wydanie decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie do 3 lat od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej, albo od dnia stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi. Trzyletni okres na wydanie decyzji ustawodawca ustanowił nie bez przyczyny. Założono, że postępowanie administracyjne może przeciągać się w czasie, gdy strona postępowania będzie korzystała z całego wachlarza instrumentów prawnych (kpa, kc, ugn), w celu zaprezentowania własnego punktu widzenia. Kontrola wyrywkowa prowadzonych postępowań pozwala zespołowi kontrolnemu na wyciągnięcie wniosku, że postępowania prowadzone przez Wydział GN w sprawie naliczania opłaty adiacenckiej, szczególnie te dot. infrastruktury technicznej, wykazują notoryczne naruszanie art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego, czyli niczym nieuzasadnioną zwłokę. Zarówno problemy kadrowe, jak i błędy systemowe (Wydział Inwestycji przekazuje właściwą dokumentację Wydziałowi GN dopiero na jego pisemny wniosek), nie uzasadniają tak długiego prowadzenia spraw. Ma to związek z należytą starannością, do której zobowiązany jest organ wykonawczy gminy na podstawie art. 50 Ustawy o samorządzie gminnym.

2. Wszystkie postępowania zakończone w roku 2011, prowadzone były z naruszeniem zasad opisanych w art. 8 i 9 Kodeksu postępowania administracyjnego, poprzez nieudzielanie stronom postępowania przez Wydział GN pełnej informacji faktycznej i prawnej o okolicznościach faktycznych i prawnych, które maja wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków, będących przedmiotem postępowania. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w orzeczeniach SKO wydanych w niektórych sprawach, gdy strony wnosiły odwołanie od decyzji ws. naliczenia opłaty adiacenckiej (np. Decyzja z 13 czerwca 2011 r. - SKO.4321.1256.11 lub Decyzja z dnia 30 maja 2011 r. – SKO.4321.1216.11). Przyczyną opisanych nieprawidłowości było m.in. złe zakwalifikowanie właściwego terminu wszczęcia postępowania, a tym samym przewlekłość postępowań, która w skrajnych przypadkach mogła doprowadzić do utraty dochodów budżetowych z powodu uchybienia terminu, o którym jest mowa w art. 145 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Odpowiedzialność za powyższe nieprawidłowości ponosi ówczesne kierownictwo Wydziału GN.

Ponadto:
- przy naliczaniu opłat adiacenckich, na podstawie uchwały Rady Miasta nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości;
- postępowania dot. naliczania opłaty adiacenckiej z tytułu dokonanych podziałów nieruchomości w 2011r były prowadzone prawidłowo;
- zespół kontrolny widzi potrzebę uregulowania spraw obiegu dokumentów wewnątrz Urzędu Miasta (Wydział Inwestycji – Wydział Gospodarki Nieruchomościami) dot. ustalenia właściwego dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo od dnia stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi, a więc daty okoliczności skutkującej wszczęciem postępowania administracyjnego z urzędu".

Radni opracowują teraz sprawozdanie z kontroli. Urząd Miasta ma prawo ustosunkować się do zarzutów z protokołu, natomiast sprawozdanie musi przyjąć komisja, a potem Rada Miasta. Do sprawy powrócimy.