Wiadomo już do kogo należą szczątki odkryte podczas prac na terenie byłego pomnika wdzięczności Armii Radzieckiej przy Regionalnym Centrum Kultury. Do tej pory, zgodnie z informacjami pionierów wynikało, że w tym miejscu zostali pochowani żołnierze radzieccy, którzy zginęli w ostatnich dniach walk o Kołobrzeg w marcu 1945 roku. Tymczasem ekspertyza przeprowadzona przez Zakład Medycyny Sądowej Pomorskiej Akademii Medycznej wykazała, że pod pomnikiem spoczywały szczątki Niemców i Polaków.
Biegli stwierdzili, że znalezione szczątki należą co najmniej do 25 mężczyzn. Na podstawie oględzin szczątek stwierdzono, że byli to w większości ludzie młodzi 25-30-letni, kilku w przedziale 30-40 lat i jeden w wieku około 50-60 lat. Pośród elementów butów i ubrań rozpoznano między innymi: buty niemieckie, buty produkcji radzieckiej, trzewiki produkcji niemieckiej, fragmenty niemieckich pasów głównych, radziecki pas główny oficera, niemiecki pas główny oficera, niemieckie skórzane szelki bojowe, a także inne elementy wyposażenia wojskowego produkcji niemieckiej. Analiza uzębienia zachowanych kości żuchwy wykazała, że w kilku przypadkach zastosowano metody leczenia dentystycznego charakterystycznego dla ludności niemieckiej.
Zdaniem naukowców, szczątki zostały pochowane przy Regionalnym Centrum Kultury w leju powstałym po detonacji pocisku artyleryjskiego już po zakończeniu walk o miasto. Nie był to jednak pochówek frontowy, gdyż te z zasady były płytkie, ale pochówek sanitarny: w jednym grobie pochowano wiele ciał, które znajdowały się w okolicy. Takie pochówki zostały przeprowadzone w Kołobrzegu latem 1945 roku, gdyż miastu groziła epidemia. Eksperci wskazują, że żołnierzy radzieckich poległych w walkach o miasto w ostatnim ich etapie, we wschodniej i południowo-wschodniej części miasta, grzebano w Stramnicy, skąd szczątki ekshumowano w latach 60-tych na Cmentarz Wojenny. W okolicach RCK natarcie prowadził 14 i 18 pułk VI Dywizji Piechoty, ponosząc przy tym duże straty. Niemcy bronili ostatniej linii obrony, próbując ewakuować droga morską, kogo i co tylko jeszcze było możliwe.
Ekspertyza dowodzi, że pośród zbadanych szczątków nie stwierdzono występowania elementów metalowych. Zdaniem jej autorów, jest to dowodem na to, że podczas ekshumacji w 1969 roku zwłoki zostały ograbione. Najważniejsze jest jednak stwierdzenie narodowości szczątków odkrytych w zbiorowej mogile. Wiemy już, że są to Niemcy i Polacy, zarówno żołnierze, jak i cywile. Warto również przypomnieć, że władze miasta chciały pochować kości jako szczątki żołnierzy Armii Czerwonej, bez przeprowadzenia niezbędnej ekspertyzy! Taką decyzję podjął zastępca prezydenta Tomasz Tamborski. Przeprowadzona ekspertyza dowodzi, jak wielki i niedopuszczalny byłby to błąd, zwłaszcza, że w zbiorowej mogile znajdują się, jak się okazało szczątki polskich żołnierzy, którzy wysoką daniną krwi okupili zdobycie Kołobrzegu.
Pogrzeb szczątków odbędzie się w piątek o godz. 13.00 na Cmentarzu Wojennym i Cmentarzu Komunalnym.

Robert Dziemba