Clear Sky

8°C

Kołobrzeg

29 marca 2024    |    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
29 marca 2024    
    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy

Redakcja: tel. 500-166-222 poczta@miastokolobrzeg.pl

Portal Miasto Kołobrzeg FBPortal Miasto Kołobrzeg na YT

Regionalny Portal Informacyjny Miasta Kołobrzeg i okolic

reklama

reklama

reklama

Robert Kościów, biolog środowiska lądowego ze Szczecina, wniósł pismo do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w sprawie katastrofy ekologicznej w Ekoparku Wschodnim. Pan Robert pisze, że jego apel wynika z faktu, że podmiot odpowiedzialny w tej sprawie nie podjął działań naprawczych i zapobiegawczych.

 


Robert Kościów konstatuje: Ze względu na to, że każdy dzień zwłoki powoduje powiększanie się szkody oraz zagrożenie powstanie kolejnych, nieodwracalnych szkód, jeśli natychmiastowe podjęcie działań naprawczych i zapobiegawczych przez podmiot odpowiedzialny byłoby niemożliwe lub niepewne, wnoszę o podjęcie tych działań przez RDOŚ w Szczecinie.

Przeczytaj pismo:

Szkoda dotyczy:

- odwodnienia 380 ha przymorskich mokradeł stanowiących użytek ekologiczny ,,Ekopark Wschodni” w Kołobrzegu, przesuszenia pokładów torfu wraz z trzcinowiskami, turzycowiskami i szuwarem pałkowym stanowiących siedlisko gatunków chronionych roślin i zwierząt, których miejsca rozrodu są
uzależnione od zachowania stałego poziomu wody w tym siedlisku;
- degradacji obszaru chronionego (użytku ekologicznego ,,Ekopark Wschodni”), stanowiącego ostoję rzadkich i ginących gatunków ptaków lęgowych wodnych i wodno-błotnych;
- zniszczenia gniazd i narażenia na zniszczenie siedliska ptaków lęgowych zaliczanych do gatunków rzadkich i wymierających podlegających ustawie o ochronie gatunkowej zwierząt, Dyrektywie Ptasiej i znajdujących się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt;
- zniszczenia miejsc masowego rozrodu płazów bezogonowych (żaby trawnej, żaby moczarowej i ropuchy szarej), wraz ze złożonym skrzekiem.

Przyczyna szkody:
Zapewne na skutek całkowitego zamulenia jednego z dwóch podziemnych przepustów (tego przy grobli wschodniej) zlokalizowanych w wale wydmowym oddzielającym mokradła od morza. Wskutek tego doszło do przerwania przez nadmiar wód roztopowych wału wydmowego, a następnie szybkiego wypływu wód, odwodnienia mokradeł, odsłonięcia gniazd wybudowanych przez ptaki i, rozpoczęcia - w zachodniej części ,,Ekoparku Wschodniego” - procesu przesuszania wierzchnich warstw torfu (co może doprowadzić do jego murszenia) zalegającego wcześniej na dnie mokradeł, a także przemieszczania i osuszania pokładów gytii.

Opis szczegółowy skutków zdarzenia:
,,Ekopark Wschodni” (inaczej Solne Bagno) jest ostoją rzadkich i ginących gatunków ptaków lęgowych, a także przymorską ostoją ptaków wędrownych (migrujących wiosną i jesienią). Ostoja ta jest położona w obszarze NATURA 2000 PLH320017 ,,Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski”, który chroni m.in. różne typy siedlisk nadmorskich, w tym mokradłowych, i związane z nimi gatunki roślin i zwierząt. Wskutek przerwania wału wydm przez wody roztopowe doszło do drastycznego (i postępującego) spadku poziomu wody na mokradłach użytku ekologicznego ,,Ekopark Wschodni”, skutkiem czego jest:
- postępujące odsłanianie kolejnych części dna mokradeł (aż do pokładów torfu), a przez to, przemieszczanie gytii, wysychanie helofitów, w tym roślinności torfotwórczej (chronionych gatunków turzyc), roślinności wodnej i nadbrzeżnej, wysychanie wierzchnich pokładów torfowiska niskiego;
- odsłonięcie wybudowanych gniazd z lęgami gęgaw i żurawi;
- zniszczenie miejsc masowego rozrodu - w tym złożonych jaj, czyli skrzeku, płazów bezogonowych – tj. żab, trawnej Rana temporaria i moczarowej Rana arvalis oraz skrzeku ropuchy szarej Bufo bufo;
- postępujące niszczenie siedliska stanowiącego miejsce regularnego rozrodu rzadkich i ginących gatunków ptaków wodnych i wodno-błotnych (Załącznik nr 3), w tym podlegających ochronie gatunkowej, zamieszczonych w Załączniku I dyrektywy ptasiej, gatunków zaliczonych do ginących (Polska Czerwona Księga Zwierząt) –, które uniemożliwia przystąpienie przez ptaki wodne i ptaki wodno-błotne do lęgów;
- wysychanie wierzchnich warstw pokładu torfu i zagrożenia inicjacji procesów glebotwórczych innych niż torfotwórczych, jak osiadanie i murszenie pokładów torfu.
Wał wydmowy oddziela mokradła użytku ekologicznego ,,Ekopark Wschodni” od morza. Mokradła są położone jest w granicach administracyjnych Kołobrzegu (w 1996 roku Rada Miejska Kołobrzegu uchwałą nr XXIX/278/96 z dnia 25 marca ustanowiła na obszarze Solnego Bagna użytek ekologiczny ,,Ekopark Wschodni”, który zajmuje powierzchnię 380 ha). Użytek ekologiczny znajduje się obecnie w granicach obszaru Natura 2000 PLH320017 ,,Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski”.
Obecnie cały obszar jest zagrożony, a degradacja siedliska (torfowiska niskiego) może być nieodwracalna. Najczęstszą przyczyną degradacji torfowisk jest odwodnienie. Solne Bagno (czyli ,,Ekopark Wschodni” jest torfowiskiem niskim, gdzie występują procesy torfotwórcze. W przypadku tego obiektu dynamika tych procesów jest bardzo niska z powodu składu gatunkowego fitocenoz, a mianowicie ze względu na niski udział zbiorowisk turzycowych i mszysto-turzycowych. Na zanik tych zbiorowisk wpłynęła, obserwowana dotychczas na tym obszar, wysoka amplituda wahań poziomu wody w cyklu rocznym i okresowe, miejscowe odwodnienie fragmentów tego torfowiska w latach posuchy hydrologicznej – należy pamiętać, że poziom wód gruntowych na terenie całego województwa zachodniopomorskiego jest, wskutek melioracji prowadzonych masowo w latach 70. I 80., niższa o 20-30 cm, niż w innych regionach Polski. Z tego powodu obszary mokradłowe województwa zachodniopomorskiego są bardzo podatne na wysychanie podczas wystąpienia posuchy hydrologicznej.
Tak znaczny (znacząco przewyższający wcześniej obserwowane wahania poziomu) ubytek wody wiosną na terenie użytku ekologicznego ,,Ekopark Wschodni”, z jakim mamy do czynienia obecnie w wyniku przerwania wydm, grozi opuszczeniem przez ptaki miejsc lęgowych, może spowodować całkowitą degradację ostoi wskutek osuszenia torfowisk. Nie wiadomo bowiem, czy w tym roku - w maju lub czerwcu - wystąpi posucha. Nawet jeśli nie nastąpi, to trwające silne ubywanie wody z bagien (brak skutecznego, licząc od 24 marca br., wstrzymania wycieku wody) zagrozi zniszczeniem siedlisk lęgowych wszystkim gatunkom ptakom gniazdującym na obszarze mokradeł ,,Ekoparku Wschodniego”. Dalszy schemat degradacji będzie polegać m.in. na eskalacji niekorzystnych procesów glebowych, co może doprowadzić do szybkiej i drastycznej zmiany profilu glebowego wskutek osadzenia torfowiska (spowodowanego odwodnieniem i osuszeniem torfowisk), dyslokacji i degradacji
gytii oraz zniszczenia zbiorowisk roślinności torfotwórczej.
W wyniku tych procesów dojdzie do zainicjowania procesów murszenia wierzchniej warstwy torfu i procesów sukcesji, w której dominantem będą gatunki roślin nietorfotwórczych (np. olcha i brzoza – ten ostatni gatunek znany jest z wysokiej transpiracji, co potęguje odwodnienie) i niskotorfotworczej (trzcina). Należy mieć na uwadze, że odwodnionego torfowiska nie da się odtworzyć poprzez ponowne nawodnienie (co wiemy z badań naukowych, a także z efektów melioracji torowisk niskich Lądkowskiego Kanału, Stuchowskiej Strugi, pradoliny Parsęty, Wielkiego Rowu). Ewentualne, ponowne nawodnienie (za pomocą retencji) wysuszonego i zapadniętego torfowiska, przyczyni się niestety do uruchomienia procesów erozyjnych – dlatego należy działać natychmiast i skutecznie teraz, aby zatrzymać ubywanie wody z mokradeł i wznowić retencję wody na tym obszarze przez okres lęgowy.
Obszar ,,Ekoparku Wschodniego” (znajduje się w granicach obszaru NATURA 2000) stanowi cenną bo regionalną ostoję ptaków lęgowych, o czym wiadomo z badań (monitoringu) awifauny lęgowej tej ostoi, prowadzonych od 1983 roku (Kościów R. 2001. Waloryzacja przyrodnicza miasta Kołobrzeg – fauna kręgowców. BKP, Szczecin; Kościów R., Ratajczyk I. 2004. Awifauna Solnego Bagna pod Kołobrzegiem w latach 1985-2002. W: Antczak J., Mohr A. (red.) Ptaki lęgowe terenów chronionych i wartych ochrony w środkowej części Pomorza. PAP, Słupsk. Ss: 87-106) do teraz. Na terenie użytku ekologicznego gniazduje 55 gatunków ptaków wodno-błotnych podlegających ustawie o ochronie gatunkowej zwierząt – tymczasem w ptasim Rezerwacie Parnowo pod Koszalinem, gniazduje 41 gatunków. W ,,Ekoparku Wschodnim” spośród ptaków lęgowych: 3-4 gatunki - znajduje się w ,,Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt”; 9 gatunków - to ptaki z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, co wskazuje ostatecznie na znaczenie i funkcję tego obszaru dla ptaków.

W celu zatrzymania postępującej degradacji siedliska i ograniczenia skutków szkody konieczne jest podjęcie natychmiastowych doraźnych działań zmierzających do zabezpieczenia tego obszaru przed dalszym odwodnieniem, poprzez natychmiastowe zamknięcie przerwanego wału wydmy, co wznowi retencję wody na tym terenie.
Docelowo konieczna jest budowa urządzeń hydrotechnicznych umożliwiających zarówno skuteczne, stopniowe odprowadzanie nadmiaru wody z mokradeł, jak też umożliwiające jednocześnie retencję wody, w przypadku wystąpienia zagrożenia zbyt niskiego jej poziomu.


Listy ptaków lęgowych ,,Ekoparku Wschodniego” - gatunków rzadkich i ginących.

Wykaz nr 1:
Lista rzadkich i ginących w skali Polski i/lub Europy gatunków ptaków, podlegające Załącznikowi I Dyrektywy Ptasiej, znajdujące się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, a także (wszystkie wymieniane tu gatunki) podlegające jednocześnie ustawie o ochronie zwierząt, które aktualnie gniazdują na mokradłach ,,Ekoparku Wschodniego” – groźba utraty miejsc rozrodu i żerowisk:
1. Rożeniec Anser acuta – gniazduje nieregularnie 1 para, gatunek skrajnie rzadki w Polsce, gatunek z Polskiej
Czerwonej Księgi Zwierząt;
2. Bąk Botaurus stellaris – gniazduje od 1 do 3 par, gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej; gatunek z Polskiej
Czerwonej Księgi Zwierząt;
3. Błotniak stawowy Circus aeroginosus – gniazduje od 2 do 5 par, gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
4. Kropiatka Porzana porzana – stwierdzano od 2 do 7 stanowisk; gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
5. Derkacz Crex crex – stwierdzano 2-5 stanowisk; gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
6. Żuraw Grus grus – gniazdują 2-4 pary; gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
7. Zimorodek Alcedo atthis – stwierdzano 2-5 stanowisk; gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
8. Podróżniczek Luscinia luscinia – stwierdzano 1-3 par w okresie lęgowym, gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, gatunek z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt;
9. Gąsiorek Lanius collurio – gniazdują 3-4 pary; gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej

Wykaz nr 2:

Lista rzadkich i ginących w skali Polski i/lub Europy gatunków ptaków, podlegające Dyrektywie Ptasiej, znajdujące się w Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, które zalatują i regularnie żerują w okresie lęgowym na mokradłach ,,Ekoparku Wschodniego” – groźba utraty żerowisk:
1. Bocian czarny Ciconia nigra – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
2. Bocian biały Ciconia ciconia – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
3. Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
4. Kania ruda Milvus milvus – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
5. Bielik Haliaaetus albicilla – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
6. Błotniak zbożowy Circus cyaneus – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
7. Błotniak łąkowy Circus pygargus – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej

Wykaz nr 3:
Aktualnie lęgowe w ,,Ekoparku Wschodnim” rzadkie gatunki ptaków wodnych i wodno-błotnych podlegające ustawie o ochronie gatunkowej zwierząt – groźba utraty miejsc rozrodu i żerowisk:
1. Łabędź niemy Cygnus olor – gniazduje od 1 do 5 par, gatunek ściśle związany z otwartymi wodami i
szuwarem;
2. Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus – kilkakrotne próby gniazdowania 1 pary, po wybudowaniu platformy
gniazdowej ptaki opuszczały obszar;
3. Gęgawa Anser anser – gniazduje od 5-7 do 34 par; gatunek ściśle związany z terenami podmokłymi,
gniazduje lokalnie, rzadki w skali Pomorza Środkowego;
4. Gągoł Bucephala clangula – gniazduje od 2-4 par; gatunek rzadki w regionie Pomorza Środkowego.
5. Perkoz rdzawoszyi Podiceps griseigena – gniazduje od 2 do 6 par; gatunek rzadki i nieliczny w regionie
Pomorza Środkowego;
6. Zausznik Podiceps nigricollis – gniazduje od 2 do 6 par; gatunek bardzo rzadki w regionie Pomorza Środkowego i Pomorza Zachodniego – zaledwie 4-5 par w całym województwie zachodniopomorskim;
7. Wodnik Rallus aquaticus – gniazduje od 2 do 7, a niekiedy – przy korzystnym układzie hydrologicznym –
nawet do 9 par lęgowych; gatunek ściśle związany z terenami bagiennymi ,,Ekoparku Wschodniego”;
8. Sieweczka rzeczna Charadrius dubius – lęgowe od 1 do 3 par; gatunek rzadki w regionie Pomorza
Środkowego;
9. Czajka V. vanellus - lęgowa od 1 do 5 par; gatunek ściśle związany z terenami podmokłymi, jego liczebność w
regionie województwa zachodniopomorskiego drastycznie spada; wymierający w skali całego kraju;
10. Kszyk Gallinago Gallinaro – gniazduje od 1 do 5 par; gatunek ściśle związany z terenami podmokłymi
,,Ekoparku Wschodniego”;
11. Krwawodziób Tringa tetanus - gniazduje od 1 do 3 par; gatunek ściśle związany z terenami podmokłymi
,,Ekoparku Wschodniego”;
12. Samotnik Tringa ochropus - gniazduje od 1 do 3 par; gatunek ściśle związany z terenami podmokłymi
,,Ekoparku Wschodniego”;
13. Śmieszka Chroicocephalus ridibundus – w ostatnich latach regularnie gniazduje od 1 do 3-4 kolonii
rozrodczych, łącznie do 70-100 par; gatunek związany ściśle z terenami wodnymi ,,Ekoparku Wschodniego”;
14. Remiz Remiz pendulinus – 2-5 stanowisk lęgowych;
15. dziwonia Carpodacus erythrinus – w okresie lęgowym stwierdzano 5-7 stanowisk, gatunek zmniejszający liczebność populacji.

reklama

reklama

reklama

reklama

reklama

Dodaj komentarz

UWAGA!
Komentarze są prywatnymi opiniami Czytelników, za które redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Publikowanie jest jednoznaczne z akceptacją regulaminu. Jeśli jakikolwiek komentarz narusza obowiązujące prawo lub zasady współżycia społecznego, prosimy o kontakt poczta@miastokolobrzeg.pl. Komentarze niezwiązane z artykułem, naruszające regulamin lub zawierające uwagi do redakcji, będą usuwane.

Komentarze zostaną opublikowane po akceptacji przez moderatora.

Zgody wymagane prawem - potwierdź aby wysłać komentarz



Kod antyspamowy
Odśwież

Administratorem danych osobowych jest  Wydawnictwo AMBERPRESS z siedzibą w Kołobrzegu przy ul. Zaplecznej 9B/6 78-100 Kołobrzeg, o numerze NIP: 671-161-39-93. z którym możesz skontaktować się osobiście pod numerem telefonu 500-166-222 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej wysyłając wiadomość mailową na adres poczta@miastokolobrzeg.pl Jednocześnie informujemy że zgodnie z rozporządzeniem o ochronie danych osobowych przysługuje ci prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania w zakresie wynikającym z obowiązującego prawa.

reklama