Clear Sky

8°C

Kołobrzeg

29 marca 2024    |    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
29 marca 2024    
    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy

Redakcja: tel. 500-166-222 poczta@miastokolobrzeg.pl

Portal Miasto Kołobrzeg FBPortal Miasto Kołobrzeg na YT

Regionalny Portal Informacyjny Miasta Kołobrzeg i okolic

reklama

reklama

reklama

Kołobrzeg to miasto z bogatą historią.

Jej początki sięgają już VII wieku, o czym świadczą źródła archeologiczne. Już w 1000 roku założono tu polskie biskupstwo, podległe Gnieznu. W 1107 roku wczesnośredniowieczne miasto zdobył Bolesław Krzywousty.

Mieszkańcy miasta nad Parsętą, niestety, nie mieli szczęścia żyć w spokojnych czasach. Podczas wojny 30-letniej miasto zostało poważnie zniszczone, a od 1653 roku było twierdzą, czyli de facto celem, do którego strzelały wojska oblężnicze. W konsekwencji, historyczną zabudowę miejską trawiły wojny. Ostatni raz, miasto niemal doszczętnie zniszczono w marcu 1945 roku. Do historii przeszło wówczas wiele zabytków, część udało się odbudować.

Jak w każdym niemal mieście, ważnym elementem zabytkowej architektury, są kościoły. Najważniejsza jest Bazylika Mariacka z XIII-XV wieku.

Wewnątrz kołobrzeskiej bazyliki znajdują się uratowane pożogi wojennej cenne zabytki: ołtarze, obrazy, czy polichromia. Oto najważniejsze z nich:
Świecznik siedmioramienny z 1327 r. - jest jednym z najstarszych i najcenniejszych zabytków kościoła kołobrzeskiego. Wykonany przez Jana Apengetera. Wymiary dzieła: wysokość – 4m, rozpiętość ramion – 3.8 m, waga – 900 kg. Obiekt formą nawiązuje do menory żydowskiej. Jest artystycznym odzwierciedleniem słów Chrystusa: „Ja jestem krzewem winnym, a wy latoroślami”. Siedem płonących świec symbolizuje 7 darów Ducha Świętego.

Krucyfiks z 1330 r. – Wyrzeźbiony w drewnie dębowym w formie „Drzewa Życia”. Pierwotnie był krucyfiksem ołtarzowym. Później zawieszono go nad drzwiami do zakrystii, w której obecnie się znajduje.

Stalle kapituły z 1340 r. – Wykonał je w drewnie dębowym kołobrzeżanin Herman Walter, zwany „pierwszym snycerzem Hanzy”. Posiadały 26 siedzeń, które rozłożono na trzy meble (12+12+2). Do dziś zachował się układ 6+5+2. Najważniejszymi elementami tych obiektów są policzki, ukształtowane w formie pełnoplastycznych potworów lub ludzi, przechodzących w górnej części w ornament roślinny. Są najstarsze w Polsce.

Chrzcielnica z 1355 r. – Odlana z brązu przez Jana Alarta. Została ozdobiona 26 scenami z życia Chrystusa (2 kondygnacje po 13 scen).

Fragmenty polichromii – Pierwotnie, niemal cała świątynia była pokryta malowidłami, które tworzyły biblię pauperum (biblię biednych). Ich realizację rozpoczęto pod koniec XIV w. Plan inwestycji obejmował: sklepienia nawy głównej, obu naw bocznych, prezbiterium, bloku wieżowego, pola powstałe po zamurowaniu pierwotnych otworów okiennych ponad ostrołukowymi arkadami, poszczególne wybrane ściany oraz wszystkie filary. Nie zrealizowano całej koncepcji. Przyjęto dwie hipotezy co do przerwania inwestycji. Pierwsza mówi o wyczerpaniu się legatu testamentowego, druga opowiada się za śmiercią artysty – wykonawcy dzieła. O przerwaniu inwestycji w kolegiacie świadczy tzw.: „barwny filar”, który był jedyną oryginalnie pomalowaną kolumną w kościele, aczkolwiek niedokończoną. Do dziś przetrwały pojedyncze sceny: „Panny Mądre i Głupie”, tzw. „barwny filar”, dekoracja sklepień i ścian bloku wieżowego.

Stalle rajców sprzed 1400 r. – Siedzenia na trzy miejsca posiadają cztery policzki – misternie rzeźbione i polichromowane. Ciekawy motyw przepowiedni Sybilli z Tibur oraz średniowiecznej ornamentyki sakralnej.

Żyrandol „korona Holków” z 1420 r. – Wykonany z mosiądzu. Obiekt ufundowali dwaj synowie burmistrza Wincentego Holka. W centralnej części została umieszczona Matka Boska z Dzieciątkiem (figura Jezusa obecnie zaginiona), której postać otoczono dziesięcioma ramionami w formie liściastych gałęzi. Do nich przymocowano dziesięć lichtarzy w kształcie odwróconych koron.

Pieta z ok. 1470 r. – Popularna forma przedstawienia Maryi trzymającej zdjęte z krzyża ciało Syna.

Obraz „Rycerz na cmentarzu” z 1492 r. – Zwany popularnie „Tańcem Śmierci”. Tempera na desce. Dzieło przedstawia artystyczne odzwierciedlenie średniowiecznej legendy o opiece zmarłych nad żywymi. Na cmentarzu widzimy klęczącą postać w zbroi – to modlący się rycerz. Z lewej strony, u góry, umiejscowiona została grupa jego prześladowców. Rycerza otaczają i bronią szkielety, które trzymają używane za życia przedmioty codziennego użytku.

Obraz „Cnotliwa Niewiasta” z 1494 r. – Tempera na desce, namalowana lub też ufundowana – brakuje co do tego zgodności w literaturze, przez członka Zakonu Krzyżackiego – Ivana von Coztenbacha, którego nazwisko widnieje na obrazie. W centrum obrazu przedstawiona została postać kobieca na tle pejzażu. Tematem dzieła jest alegoria cnót niewieścich, które mają wyobrażać właściwą mądrość życiową. Oto następujące atrybuty niewieście: kłódka przy ustach – aby nie wychodziły z nich niepotrzebne słowa, klucze przy uszach – aby słyszały one tylko Słowo Boże, krucyfiks w prawej ręce – aby pamiętać, że Bóg odkupił człowieka, wąż jako pasek – by strzec się przed zabójczym jadem szatana, kopyta końskie zamiast obuwia – by nie popaść w grzech, sokół obok kobiety – symbol odróżniania dobra od zła.

Tryptyk „św. Anny Samotrzeciej oraz św. Mikołaja z Bari” sprzed 1500 r. - Dzieło Mistrza Pasji Chociwelskiej przedstawia w polu głównym pełnoplastyczne figury św. Anny Samotrzeciej oraz św. Mikołaja z Bari (wykazują duży poziom artystyczny). Scena główna, jak i skrzydła boczne z figurkami świętych, zwieńczone maswerkami z łukami w ośli grzbiet. Rewers lewego skrzydła przedstawia namalowaną postać św. Anny Samotrzeciej, rewers skrzydła prawego przedstawia namalowaną postać św. Mikołaja.

Tryptyk „Pokłon Trzech Króli” z ok. 1500 r. - W obu skrzydłach na dwóch kondygnacjach po dwie figurki świętych (w górnej kondygnacji męskie, w dolnej kobiece). Obiekt polichromowany. Rewers lewego skrzydła przedstawia namalowaną postać klęczącego anioła, rewers skrzydła prawego przedstawia namalowaną postać Maryi.

Obraz „Pokłon Trzech Króli” z ok. 1500 r. - Tempera na desce. Powstał z fundacji Szymona Adebara. W dolnej części obrazu widnieje napis, z którego wynika, że został on namalowany po 1495 roku (data śmierci drugiej żony fundatora). W głównym polu przedstawiona została scena pokłonu Mędrców. U dołu widoczne są trzy klęczące postacie: Szymon Adebar oraz jego dwie zmarłe żony – Dorothea († 1475 r.) i Catherina († 1495 r.).

Tryptyk „Ostatnia Wieczerza” z 1504 r. - W polu głównym scena ostatniej wieczerzy, w skrzydłach bocznych – 8 figurek świętych. Na rewersie scena zwiastowania. Pod przedstawieniem głównym znajdował się napis z datą „1504” oraz modlitwą i objaśnieniem o odpuście udzielonym przez papieża Benedykta dla odmawiających ową modlitwę podczas podniesienia. Rewers lewego skrzydła przedstawia namalowaną postać Madonny na klęczniku, rewers skrzydła prawego zaś namalowaną postać klęczącego archanioła Gabriela, co tworzy scenę zwiastowania, najprawdopodobniej autorstwa malarza Jakuba Vridacha.

Obraz „Ukrzyżowanie” z I poł. XVI w. - Tempera na desce. Przypisywany Schmidtowi z Antwerpii. W centrum postać ukrzyżowanego Chrystusa, a po bokach dwóch łotrów. Pod krzyżem stoi Matka Boska i św. Jan. U dołu mała postać klęczącego fundatora.

Żyrandol „Korona Schlieffenów” z 1523 r. – Pochodzi z fundacji starej, kołobrzeskiej rodziny patrycjuszowskiej. Żyrandol drewniany, polichromowany i złocony. Ma kształt cyborium o podstawie wydłużonego ośmiokąta, z którego wychodzi dwanaście ramion (osiem z nich zakończonych jest tulejkami na świece, a cztery muzykującymi aniołkami). W centrum, w niszy, dwie pełnoplastyczne figury: Matki Boskiej z Dzieciątkiem i św. Jana Chrzciciela, oddzielone od siebie mandorlą. Na czterech kolumienkach i na brzegach sklepienia znajdują się figurki 12 apostołów. Wyżej – trzy piętra bardzo bogatej snycerki w formie wici roślinnej. Całość zwieńczona polichromowanym baldachimem w formie sklepienia imitującego firmament.

Obraz „Chrystus przed Piłatem” z 1640 r. – Wykonany techniką olejną na desce. Jego autorem jest Joachim Knochenchauer. Przedstawia moment wydania wyroku śmierci na Chrystusa przez Piłata.

Obraz „Uzdrowienie Naamana” z 1701 r. – Wykonany techniką olejną na płótnie przez malarza reprezentującego styl szkoły gdańskiej. Tematem dzieła jest biblijna opowieść o uzdrowieniu syryjskiego wodza Naamana, chorego na trąd. Po obmyciu się siedem razy w Jordanie, zgodnie z radą proroka, został on uleczony. Wokół sceny głównej wstęga z napisem informującym o treści obrazu. W części górnej, na środku w owalu – portret fundatora. W narożnikach mniejsze owale z herbami rodowymi.

Krucyfiks na belce tęczowej z XIV w. – Pochodzi z warsztatu pomorskiego. Do bazyliki trafił po 1945 r. z Rymania.

Płyty nagrobne – Wnętrze kościoła jest cmentarzem, na którym spoczywają kanonicy kapituły kolegiackiej oraz członkowie bogatego patrycjatu. Pochówki w świątyni zakończyły się w II połowie XVIII w. Jednak w posadzce pozostały bogato zdobione płyty nagrobne. Pod koniec XIX w. część z nich wyjęto i umocowano przy ścianach obu naw skrajnych. Tam część z nich zachowała się po dziś dzień. Reszta uległa zniszczeniu w marcu 1945 r. Warto dodać, że w północnej części bloku wieżowego znajdują się 2 płyty nagrobne i epitafium. Pochodzą one z rozebranego kościoła w Strachominie.

Zabytki architektury miejskiej
Obok zabytków sakralnych, w Kołobrzegu zachowało się sporo zabytków świeckich, przede wszystkim jednak zabytków architektury wojskowej: forty, reduty, koszary.

Zabytkowe parki i pomniki przyrody
W Kołobrzegu znajduje się najstarszy park w Polsce: ma ponad 400 lat. W okolicy Kołobrzegu, w gminie Ustronie Morskie, rośnie najstarszy polski dąb: to Bolesław – ma ponad 800 lat. Obok tego, w Kołobrzegu znajduje się wiele drzew pomnikowych, zabytkowych parków oraz alei.

reklama

reklama

reklama

reklama

reklama

Dodaj komentarz

UWAGA!
Komentarze są prywatnymi opiniami Czytelników, za które redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Publikowanie jest jednoznaczne z akceptacją regulaminu. Jeśli jakikolwiek komentarz narusza obowiązujące prawo lub zasady współżycia społecznego, prosimy o kontakt poczta@miastokolobrzeg.pl. Komentarze niezwiązane z artykułem, naruszające regulamin lub zawierające uwagi do redakcji, będą usuwane.

Komentarze zostaną opublikowane po akceptacji przez moderatora.

Zgody wymagane prawem - potwierdź aby wysłać komentarz



Kod antyspamowy
Odśwież

Administratorem danych osobowych jest  Wydawnictwo AMBERPRESS z siedzibą w Kołobrzegu przy ul. Zaplecznej 9B/6 78-100 Kołobrzeg, o numerze NIP: 671-161-39-93. z którym możesz skontaktować się osobiście pod numerem telefonu 500-166-222 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej wysyłając wiadomość mailową na adres poczta@miastokolobrzeg.pl Jednocześnie informujemy że zgodnie z rozporządzeniem o ochronie danych osobowych przysługuje ci prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania w zakresie wynikającym z obowiązującego prawa.

reklama