Clear Sky

8°C

Kołobrzeg

29 marca 2024    |    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
29 marca 2024    
    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy

Redakcja: tel. 500-166-222 poczta@miastokolobrzeg.pl

Portal Miasto Kołobrzeg FBPortal Miasto Kołobrzeg na YT

Regionalny Portal Informacyjny Miasta Kołobrzeg i okolic

reklama

reklama

reklama

informacje kołobrzeg, kołobrzeg,1989,wybory,historiaJaki był krajobraz wyborczy Kołobrzegu w 1989 roku? Zapraszamy do obejrzenia niepublikowanych dotąd zdjęć oraz wysłuchania relacji z akcji wyborczej 1989.


W literaturze znajdziemy wiele faktów o historii wprowadzenia stanu wojennego w Kołobrzegu, a także o budowie zrębów "Solidarności". Niestety, niemal nic nie zachowało się w dostępnych pracach na temat wyborów z 1989 roku. Jerzy Patan poświęcił im jedno zdjęcie, z kolei Hieronim Kroczyński w "Kronice Kołobrzegu" w ogóle ich nie zauważył. Pionierskim opracowaniem wspomnień z tego okresu jest film pt. "Droga do demokratycznej Europy", poświęcony wszystkim kołobrzeżanom walczącym o demokratyczną Polskę, a także publikacje mecenasa Edwarda Stępnia.

Posłuchaj dokumentu radiowego Kołobrzeg'89. To nigdy dotąd niepublikowany materiał oparty na wspomnieniach kołobrzeżan, którzy powracają do 1989 roku i towarzyszących mu wydarzeń. To dzięki ich wspomnieniom udaje się uzyskać klimat tamtych czasów. Opowiadają: Henryk Bieńkowski, Ryszard Ławrynowicz, Włodzimierz Adam, Jarosław Bogusławski, Danuta Adamska-Czepczyńska, Elżbieta Plewako, Sławoj Kigina, Lech Kozera, Jadwiga i Jan Maj, + Teresa Stępowska, Zofia Szymańska. Radiowa premiera dokumentu dziś po godzinie 14 w Radio Kołobrzeg.

{mp3}sound4/kolobrzeg89{/mp3}

W 1989 roku następuje przyspieszona konsumpcja porozumień Okrągłego Stołu. Zmienia się ustawodawstwo, następuje powszechne przygotowanie do wyborów do parlamentu. Kołobrzeg liczy wówczas 44426 mieszkańców. Jest dużym garnizonem wojskowym, a w Bagiczu na lotnisku wojsk Układu Warszawskiego stacjonują Rosjanie. Odradza się kołobrzeska opozycja skupiona wokół "Solidarności" i Komitetu Obywatelskiego. Po zarejestrowaniu "Solidarności", jak grzyby po deszczu powstają komisje zakładowe w kolejnych zakładach pracy. Nadal aktywna jest Służba Bezpieczeństwa, która rozpracowuje kolejnych działaczy opozycji. Warto tu jednak zauważyć, że aktywność SB słabnie, że wyczerpuje się jej potencjał, tak jak powoli dogasał system Polski ludowej.

9 kwietnia 1989 roku powstał Międzyzakładowy Komitet Organizacyjny NSZZ "Solidarność". Było to pokłosiem postulatów zgłoszonych na zebraniu przedstawicieli zakładów pracy z terenu miasta. W jego skład wszedł m.in. Henryk Bieńkowski, Jadwiga Maj i Piotr Pawłowski. 4 dni później, delegacja komitetu pojawiła się u prezydenta Kołobrzegu. Wówczas, funkcję tę pełnił Jerzy Roszkiewicz. Prezydent został poinformowany o powołaniu "Solidarności" w Kołobrzegu, a także Wojewódzkiego Komitetu Obywatelskiego NSZZ "Solidarność". Jego członkami zostało trzech przedstawicieli z naszego miasta: Henryk Bieńkowski, Piotr Pawłowski i Wiesław Uptas. Ci trzej panowie, w tym Uptas pośmiertnie, otrzymają dziś na sesji Rady Miasta tytuły Zasłużonych dla Kołobrzegu. Nie ulega najmniejszych wątpliwości, że dla są to osoby zasłużone nie tylko dla demokratycznych przemian w Kołobrzegu, ale także dla rozwoju tego miasta w duchu dobrze pojętej wolności. Szerzej na temat odrodzenia "Solidarności" pisze mecenas Edward Stępień, wskazując cele Miejskiego Komitetu Obywatelskiego:
- pomoc organizacyjno-prawna w odbudowie i tworzeniu struktur NSZZ "Solidarność" na terenie zakładów pracy w Kołobrzegu i gminie,
- podejmowanie interwencji oraz udzielnie poparcia organizacjom zakładowym,
- utrzymywanie łączności z Komitetem Obywatelskim Regionu oraz KKW NSZZ "Solidarność" na szczeblu krajowym.
- włączanie się do kampanii wyborczej do sejmu i senatu, udzielenie wsparcia w tym zakresie RKO w Koszalinie.

"Solidarność" była pozbawiona większych możliwości promowania swoich kandydatów w mediach, które w całości były dzierżone ciężką partyjną ręką. W "Głosie Pomorza", przed wyborami opozycja niemal nie istniała. Regularnie wspierano kandydatów partyjnych, jak Aleksandra Kwaśniewskiego. Dlatego rozpoczęto akcję agitacyjną i spotkania z mieszkańcami, namawiając do uczestnictwa w wyborach i glosowania na ludzi "Solidarności". Tabliczka z informacją o kandydatach znajdowała się na ścianie północnej bazyliki. Przed portalem głównym było stanowisko z informacjami o tym jak i na kogo głosować, oczywiście z kandydatów "Solidarności". Al nie tylko w ten sposób Kościół katolicki wspierał opozycję, także tu, nad Parsęta.

Kościół kołobrzeski był jednym z uczestników zmian społeczno-politycznych. Kler w Polsce stał przed nowymi zadaniami, wynikającymi z demokratyzacji życia publicznego: miał rozstrzygać i wyjaśniać powstające spory ideologiczne dotyczące aborcji, projektu konstytucji, konkordatu, a przede wszystkim miejsca i roli Kościoła w nowej sytuacji społeczno-politycznej. Wiosną 1989 roku świątynie w Kołobrzegu stały się miejscem politycznej agitacji. Odprawiano msze w intencji „Solidarności”, przedstawiano programy kandydatów, plakatowano obiekty sakralne. Kampania wyborcza opozycji była prowadzona bardzo intensywnie, podobnie jak w całym kraju. W niedzielę 4 czerwca 1989 roku, w ogłoszeniach parafialnych Parafii Mariackiej przy bazylice, podano do wiadomości informację: „Dziś historyczny dzień. Przez nasze głosowanie wyrażamy naszą troskę o przyszłość Ojczyzny. Wybory są posługą spełnianą wobec Ojczyzny. Troska o Ojczyznę jest obowiązkiem wszystkich. Dlatego głosujmy na tych kandydatów, którzy gwarantują wierność wobec prawa Bożego. Wybieramy tych, którzy będą służyć nie sobie, ale wszelkiemu dobru społecznemu, jakim jest Polska”.

Głosowanie 4 czerwca we wszystkich komisjach przebiegało sprawnie i spokojnie. "Solidarność" wygrała we wszystkich komisjach, poza jedną, która znajdowała się w ośrodku "Kielczanka". Do sejmu dostał się Franciszek Sak, a do senatu Gabriela Cwojdzińska oraz Jerzy Madej. 11 czerwca, na prośbę członków „Solidarności”, w bazylice odprawiono mszę w intencji nowego rządu „z prośbą o umocnienie się zwycięstwa prawdy i sprawiedliwości w nowych warunkach, tak długo oczekiwanych przez Polaków”.

Robert Dziemba
W materiale oraz w dokumencie audio wykorzystano fragmenty filmu "Droga do demokratycznej Europy", będącego integralną częścią projektu "Skok do Europy" dofinansowanego z grantu Fundacji Batorego, środków finansowych Unii Europejskiej, Punktu Informacyjnego Europe Direct Kołobrzeg i Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Region Koszaliński "Pobrzeże", powstałego dzięki zaangażowaniu Stowarzyszenia Przyjaciół Kołobrzegu, RCK Kołobrzeg i Urzędu Miasta Kołobrzeg. W materiale wykorzystano kadry z ww. filmu, w którym przedstawiono materiały wg metryki ze zbiorów: J. J. Maj, E. Niewiarowskiej, E. Plewako, J. Patana. Autor dziękuje za pomoc przy powstaniu materiału Grażynie Chrzanowskiej.

informacje kołobrzeg, kołobrzeg, 1989, wybory, historia

informacje kołobrzeg, kołobrzeg, 1989, wybory, historia

informacje kołobrzeg, kołobrzeg, 1989, wybory, historia

informacje kołobrzeg, kołobrzeg, 1989, wybory, historia

informacje kołobrzeg, kołobrzeg, 1989, wybory, historia

informacje kołobrzeg, kołobrzeg, 1989, wybory, historia

informacje kołobrzeg, kołobrzeg, 1989, wybory, historia

reklama

reklama

reklama

reklama

reklama

Dodaj komentarz

UWAGA!
Komentarze są prywatnymi opiniami Czytelników, za które redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Publikowanie jest jednoznaczne z akceptacją regulaminu. Jeśli jakikolwiek komentarz narusza obowiązujące prawo lub zasady współżycia społecznego, prosimy o kontakt poczta@miastokolobrzeg.pl. Komentarze niezwiązane z artykułem, naruszające regulamin lub zawierające uwagi do redakcji, będą usuwane.

Komentarze zostaną opublikowane po akceptacji przez moderatora.

Zgody wymagane prawem - potwierdź aby wysłać komentarz



Kod antyspamowy
Odśwież

Administratorem danych osobowych jest  Wydawnictwo AMBERPRESS z siedzibą w Kołobrzegu przy ul. Zaplecznej 9B/6 78-100 Kołobrzeg, o numerze NIP: 671-161-39-93. z którym możesz skontaktować się osobiście pod numerem telefonu 500-166-222 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej wysyłając wiadomość mailową na adres poczta@miastokolobrzeg.pl Jednocześnie informujemy że zgodnie z rozporządzeniem o ochronie danych osobowych przysługuje ci prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania w zakresie wynikającym z obowiązującego prawa.

reklama