Z ławy obrońcy i kibica (109)

Stowarzyszenie Przywracania Pamięci ,,Kołobrzeg 80” ze smutkiem i żalem informuje, że zmarła nasza koleżanka Ewa Bryl. Pogrzeb odbędzie się w dniu 7 czerwca (w środę). O godzinie 12.10 w kaplicy Cmentarza Komunalnego w Kołobrzegu będzie odprawiona msza święta żałobna, po czym nastąpi dalsza uroczystość pogrzebowa.

Ewa Bryl urodziła się 10 stycznia 1936 r. w Janowej Dolinie, powiat Kostopol. Była córką Zygmunta, z rodziny o tradycjach niepodległościowych i patriotycznych. Ojciec był żołnierzem Samoobrony Armii Krajowej na Wołyniu, więźniem niemieckiego obozu koncentracyjnego. Członkowie rodziny wywiezieni na Syberię walczyli w armii gen. Andersa, inni w Powstaniu Warszawskim, a także byli prześladowani przez NKWD.

Ewa Bryl ukończyła w 1962 r. Studium Nauczycielskie w Kołobrzegu, a w 1977 r. Wyższą Szkołę Nauczycielską w Słupsku i uzyskała tytuł magistra filologii polskiej. Pracowała w Zespole Szkół Mechanicznych w Kołobrzegu jako nauczycielka języka polskiego. Cały okres jej pracy to kształtowanie postaw patriotycznych młodzieży i nauczanie miłości do ojczyzny.

Jako uczennica liceum została zawieszona w prawach ucznia za odmowę wykonania gazetki szkolnej z okazji „Rewolucji Socjalistycznej”.

28 września 1980 r. była sygnatariuszką powstałego Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego Solidarność w Kołobrzegu i została powołana na członka prezydium. Z ramienia MKZ działała w Komisji Informacyjnej i zajmowała się kolportażem pism, ich powielaniem oraz rozprowadzaniem w zakładach pracy. Przygotowywała materiały, instrukcje, regulaminy, ordynacje wyborcze oraz zajmowała się obsługą zebrań Komisji Zakładowych. Jako przedstawiciel MKZ uczestniczyła w delegacjach do centrali „Solidarności” w Gdańsku. Brała aktywny udział w spotkaniach i negocjacjach z władzami administracyjnymi w różnorakich sprawach bytowych i socjalnych związku. Prowadziła działalność interwencyjną w istotnych sprawach dotyczących poszczególnych zakładów pracy. Była członkiem Prezydium Komisji Zakładowej Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” skupiających szkoły i ośrodki wychowawcze w Kołobrzegu. Była delegatką na Zjazd Krajowy Nauczycieli NSZZ „Solidarność” w Gdańsku 26 października 1980 r. Uczestniczyła w kontaktach z episkopatem oraz pełniła dyżury w MKZ w związku z akcjami strajkowymi. Jako jedyna nauczycielka w Kołobrzegu czynnie wzięła udział w strajku ostrzegawczym w październiku 1980 roku, dotyczącego rejestracji związku. Wpisała do dziennika lekcyjnego zamiast tematu lekcji ,,Strajk ostrzegawczy”. Z tego powodu była szykanowana przez komunistyczne władze oświatowe, który dążyły do pozbawienia jej prawa wykonywania zawodu.

Po wprowadzeniu stanu wojennego zajmowała się kolportażem nielegalnych wydawnictw, jak również gościła w swoim domu i utrzymywała osoby represjonowane i ich rodziny w ramach akcji episkopatu polskiego. Uczestniczyła w zbieraniu składek związkowych, jak również środków pieniężnych przeznaczonych na zapłatę grzywien wymierzonych osobom uczestniczącym w nielegalnych manifestacjach. Brała udział w tajnych zebraniach organów związkowych. Aktywnie uczestniczyła w największej manifestacji ulicznej w Kołobrzegu, w dniu 10 listopada 1982 r., która zakończyła się fizycznym rozbiciem tej manifestacji i aresztowaniem kilkudziesięciu osób.

Działała w Międzyszkolnej Komisji Oświaty i Wychowania w Kołobrzegu, brała udział w reaktywacji NSZZ „Solidarność” i w przygotowaniu wyborów w 1989 r.

Wyróżniona licznymi dyplomami i nagrodami, w tym Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Zasłużony Działacz Regionu Koszalińskiego NSZZ „Solidarność”, Złotą Odznaką Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego oraz innymi, w tym Medalem Za Zasługi Dla Wolnej Polski, przyznanym przez nasze stowarzyszenie dla najbardziej wybitnych działaczy kołobrzeskiej opozycji antykomunistycznej.

Była członkiem założycielem naszego stowarzyszenia i aktywnie uczestniczyła w jego pracach. Członkowie stowarzyszenia znali ją jako osobę o nieposzlakowanej opinii, człowieka prawego, angażującego się we wszystkie wydarzenia wzmacniające patriotyzm. Te cechy charakteru podkreślają szczególnie jej liczni wychowankowie, dla których była najwyższym autorytetem i wzorem do naśladowania. Przede wszystkim była pogodna i empatyczna, i dla każdego miała dobre słowo. Żegnamy Cię z bólem, odpoczywaj w pokoju.

Adwokat Edward Stępień